NỘI DUNG BÀI VIẾT

Tòa án quân sự Quân khu 2 giới thiệu cùng các đồng chí nội dung kết quả xét xử một số vụ án điển hình, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm rút ra

Vào các ngày 12 và 14 tháng 12 năm 2022, Tòa án quân sự hai cấp Quân khu 2 mở phiên tòa công khai xét xử sơ thẩm vụ án hình sự đối với Cao Văn Trung về tội “Giết người” theo điểm n khoản 1 Điều 123 Bộ luật Hình sự và vụ án Lò Tuấn Anh + Đặng Xuân Hiếu về tội “Cố ý gây thương tích” theo điểm a khoản 4 Điều 134 BLHS. Thông qua kết quả xét xử, TAQSQK2 rút ra nguyên nhân xảy ra các vụ án và bài học kinh nghiệm trong công tác giáo dục tư tưởng, quản lý bộ đội để các đơn vị trên địa bàn phổ biến, quán triệt đến toàn thể cán bộ, chiến sỹ trong đơn vị nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền; qua đó, giúp hạn chế vi phạm pháp luật trên địa bàn Quân khu thời gian tới. Cụ thể:

I. NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ XÉT XỬ CÁC VỤ ÁN

1. Vụ án Cao Văn Trung phạm tội “Giết người” theo điểm n “phạm tội có tính chất côn đồ” khoản 1 Điều 123 BLHS
        Cao Văn Trung (sinh ngày 09/8/1995) là dân thường cư trú tại khu Hưng Thịnh, xã Lương Sơn, huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ.
Khoảng 15 giờ ngày 06/5/2022, sau khi uống rượu tại nhà riêng, Trung điều khiển xe mô tô đến nhà anh Vũ Hồng Tuyến là chú rể của Trung tại khu Tân Lập, xã Lương Sơn, huyện Yên Lập, Phú Thọ để thăm ông, bà nội. Tại đây, Trung gặp quân nhân Vũ Hồng Huy (Chiến sĩ; Trung đội vệ binh - Phòng Tham mưu - Lữ đoàn Đặc công bộ 113 - Binh chủng Đặc công) là con anh Tuyến nghỉ phép ở nhà. Trung là đối tượng có nhân thân xấu, nhiều lần bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi bạo lực gia đình, gây mất trật tự tại khu dân cư và trộm cắp vặt. Trung cũng nhiều lần đến nhà anh Tuyến hỏi vay tiền, có lần vay đến nay vẫn chưa trả. Những việc đó Huy đã nhiều lần nhắc nhở Trung nên giữa Trung và Huy đã xảy ra mâu thuẫn. Khoảng 15 giờ 57 phút cùng ngày, trước cửa nhà anh Tuyến, Huy và Trung tranh cãi với nhau, Huy dùng chân đạp vào bụng và dùng tay đấm vào mặt Trung; Trung nhặt nửa viên gạch ném về phía Huy nhưng không trúng. Huy quay lại định đánh Trung thì Trung bỏ chạy và bị vấp ngã xuống mặt đường nên Huy đè lên người Trung và đấm Trung. Khi được mọi người can ngăn thì Huy bỏ vào nhà còn Trung đi xe mô tô đến Trạm y tế xã Lương Sơn để sơ cứu. Tại đây, khi y sĩ yêu cầu Trung chờ để lấy đồ sơ cứu vết thương, Trung đã quệt tay lên mặt thấy máu nên đưa lên mồm liếm máu và nói “thế này là ngon rồi” và nảy sinh ý định giết Huy để trả thù. Trung không sơ cứu nữa mà đi bộ đến chợ Lương Sơn lấy 01 con dao bầu ở khu vực quầy bán thịt lợn giắt vào thắt lưng; sau đó quay lại trạm y tế lấy xe mô tô đi về nhà anh Tuyến; Trung đi đến chỗ Huy ngồi ở bàn uống nước đưa hai tay ra phía trước và nói “Anh sai rồi, anh em mình vẫn là anh em” rồi bất ngờ rút dao đâm thẳng vào vùng ức ở bụng của Huy; Trung đâm tiếp nhát thứ hai nhưng không trúng. Sau đó, Trung bị công an bắt giữ. Hậu quả: Huy tử vong hồi 16 giờ 35 phút cùng ngày.
Cao Văn Trung bị TAQSQK2 xử phạt 18 năm tù và phạt quản chế 36 tháng tại nơi cư trú kể từ ngày chấp hành xong hình phạt tù. Trung phải bồi thường số tiền mai táng phí và tổn thất về tinh thần cho đại diện hợp pháp của bị hại tổng cộng 203.200.000 đồng.
2. Vụ án Lò Tuấn Anh và Đặng Xuân Hiếu phạm tội “Cố ý gây thương tích” theo điểm a “làm chết người” khoản 4 Điều 134 BLHS
Lò Tuấn Anh (sinh ngày 12/3/2003) và Đặng Xuân Hiếu (sinh ngày 01/11/2003) đều là Binh nhì, Học viên, Trung đội 2 - Đại đội 11 - Tiểu đoàn 4 - Trường Quân sự Quân khu 2.
Chiều ngày 22/7/2022, sau khi thực hiện nhiệm vụ tăng gia, Trung đội 2 - Đại đội 11 - Tiểu đoàn 4 - Trường Quân sự Quân khu 2 tập trung quân số để về đơn vị, quân nhân Hoàng Ngọc Hải nói “giờ tao chỉ muốn về trước tắm đỡ muộn giờ cơm” thì Lò Tuấn Anh nói “đợi mấy anh em vào sau đủ thì về”. Hải nói tiếp “mày có quyền gì bảo tao, việc mày à, liên quan gì không?” và không ai nói gì nữa. Trên đường đi về, Tuấn Anh và Hải tiếp tục có lời qua tiếng lại, thách thức nhau. Khi về tới phòng ở của trung đội, Tuấn Anh gặp và nói với Đặng Xuân Hiếu sự việc xảy ra giữa Tuấn Anh và Hải thì Hiếu nói “sợ gì, tối phang luôn”; Tuấn Anh lại nói “xuống phang luôn”. Sau đó, Tuấn Anh và Hải đi xuống nhà tắm của đại đội thì gặp Hải đang tắm ở đó. Tuấn Anh và Hải tiếp tục có lời nói thách thức nhau. Tuấn Anh đã đấm 06 cái vào thái dương trái, bụng, má bên trái và lưng của Hải. Hiếu từ phía cuối bể nước lao đến phía sau Hải, nắm vai Hải, tay phải đấm 06 cái vào sau đầu và lưng Hải. Hiếu tiếp tục chạy về phía sau cầm xô nhựa để đánh Hải thì được mọi người can ngăn. Hải hai tay ôm đầu được khoảng 02 giây thì ngã đổ nghiêng bên trái xuống nền nhà tắm. Hậu quả: Quân nhân Hải được đơn vị đưa đi cấp cứu nhưng đã tử vong hồi 23 giờ 30 phút cùng ngày.
TAQSKVQK2 xử phạt Lò Tuấn Anh 09 năm tù và Đặng Xuân Hiếu 08 năm tù. Mỗi bị cáo đã bồi thường cho gia đình bị hại 230.000.000 triệu đồng.
II. NGUYÊN NHÂN XẢY RA CÁC VỤ ÁN VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM RÚT RA
1. Nguyên nhân xảy ra các vụ án
Qua 02 vụ án trên có thể thấy nguyên nhân xảy ra các vụ án này chủ yếu do ý thức chủ quan của người vi phạm pháp luật; tuy nhiên cũng có nguyên nhân xuất phát từ phía đơn vị quản lý. Cụ thể:
- Một số chiến sĩ tại các đơn vị và cả người ngoài quân đội, do tuổi đời còn trẻ, thiếu chuẩn mực trong ứng xử nên dễ dẫn tới nóng nảy, thiếu kiềm chế trong giải quyết mâu thuẫn. Do đó, khi có mâu thuẫn xảy ra thì chưa biết cách kìm chế cảm xúc để hóa giải mâu thuẫn và một phần do thiếu hiểu biết pháp luật nên chỉ vì những mâu thuẫn nhỏ nhặt, đời thường đã nảy sinh ý định trả thù bằng các hình thức tiêu cực, bột phát gây ra hậu quả hết sức nghiêm trọng.
- Đối với đơn vị, trong vụ án Cao Văn Trung, quân nhân Huy vẫn có thể sử dụng điện thoại di động để nhắn tin khuyên nhủ, đe dọa Trung trong thời gian thực hiện nghĩa vụ quân sự cho thấy việc quản lý chiến sỹ không được sử dụng điện thoại di động chưa nghiêm. Trong vụ án Lò Tuấn Anh và Đặng Xuân Hiếu, đơn vị chưa thực sự quản lý sát sao, không nắm bắt được mâu thuẫn giữa Lò Tuấn Anh và Hải khi có lời qua tiếng lại, thách thức nhau để có biện pháp ngăn chặn, giáo dục và hòa giải các quân nhân kịp thời.
2. Bài học kinh nghiệm rút ra
Từ những nguyên nhân đã chỉ ra ở trên; để phòng, chống vi phạm kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước trong LLVT Quân khu thời gian tới. Tòa án quân sự Quân khu 2 đề nghị Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị tiếp tục thực hiện một số giải pháp trong công tác quản lý tư tưởng, giáo dục pháp luật cho bộ đội ở các cơ quan, đơn vị như sau:
- Cấp ủy, chỉ huy cơ quan, đơn vị phải thường xuyên quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm các quy định của Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng, Quân khu trong việc quản lý, giáo dục quân nhân; duy trì nghiêm chế độ, nền nếp sinh hoạt và công tác.
- Khi giải quyết cho quân nhân ra khỏi đơn vị (ngày nghỉ, đi phép, khám chữa bệnh, đi học…) chỉ huy đơn vị cần bám nắm tình hình của quân nhân thuộc quyền (có thể gọi điện cho quân nhân, gia đình quân nhân, bệnh viện, bệnh xá…. để nắm bắt thông tin); qua đó, có thể kịp thời phát hiện được khi quân nhân có biểu hiện không đúng mực như mâu thuẫn, xô xát với người ngoài quân đội hoặc tham gia vào các tệ nạn xã hội là nguyên nhân dẫn đến họ có thể vi phạm pháp luật và bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
- Khi các quân nhân thực hiện nhiệm vụ tập trung kể cả trong và ngoài doanh trại cần phải cử cán bộ quản lý sâu sát, không để quân nhân gây gổ mất đoàn kết. Khi phát hiện ra có sự việc mất đoàn kết trong đơn vị, cấp ủy, chỉ huy phải có biện pháp giải quyết kịp thời (tổ chức sinh hoạt, làm rõ nguyên nhân, nhắc nhở, động viên và theo dõi diễn biến tư tưởng của các quân nhân) để phòng tránh trường hợp quân nhân có suy nghĩ và hành động tiêu cực sau đó.
- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân viên, chiến sĩ trong các cơ quan, đơn vị. Đây là giải pháp cần được cấp ủy, chỉ huy các đơn vị thực hiện thường xuyên, lâu dài bằng nhiều hình thức khác nhau để đạt hiệu quả cao. Ngoài các văn bản quy phạm pháp luật do các cơ quan có thẩm quyền ban hành, khi tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp; luật đơn vị có thể tham khảo, sử dụng các chuyên đề phổ biến pháp luật được đăng tải trên Tủ sách pháp luật điện tử Quân khu 2 làm tài liệu tuyên truyền.
- Đơn vị cần có giải pháp xây dựng mối quan hệ đoàn kết, gắn bó giữa các quân nhân trong đơn vị và với nhân dân trên địa bàn đóng quân. Bên cạnh đó, cần giáo dục, rèn luyện cho quân nhân có phẩm chất đạo đức tốt; có kỹ năng, kinh nghiệm sống; biết cách cư xử đúng mực khi giao tiếp với người khác trong sinh hoạt hàng ngày và khi thực hiện nhiệm vụ./.